8 tradities die horen bij een echt Italiaans paasfeest

Nog even en het is Pasen. Een feest dat in Italië net even anders gevierd wordt dan in Nederland of België. Het verven van gekookte eieren kan, maar is niet verplicht. Reken echter niet op Italiaanse paashazen die de gekleurde eieren vervolgens in de tuin verstoppen. En ook niet op een zoektocht naar diezelfde eieren in de ochtenddauw op Eerste Paasdag. Wat als voordeel heeft dat je niet verkleumd aan de brunchtafel schuift om paasbrood en meer te eten. Al was het maar omdat de kans op een paasbrunch in Italië heel klein is. Maar wat hoort er dan wel bij een typisch Italiaans paasfeest?

1. Olijftakken en palmbladeren

Hoewel je het soms bijna zou vergeten is en blijft Pasen een religieus feest. Dat komt bij de Italiaanse viering ervan een stuk duidelijker naar voren dan bij ons. De kerkmissen die elk met hun eigen betekenis en symboliek horen bij Pasen, zijn sterk verbonden met de manier waarop je in Italië het feest viert.

Het paasfeest begint op de laatste zondag voor Pasen, de eerste dag van de Goede Week. Op deze Palmzondag zie je heel wat Italianen met palm- of olijftakken naar de kerk gaan.

Voordat de mis begint zegent de pastoor de takken. Variërend van enorme, versgesnoeide grote bossen tot kunstig gevlochten werkjes om vervolgens tijdens de dienst de intocht van Jezus in Jeruzalem te herdenken. Na afloop van de mis neemt iedereen de gezegende takken en takjes weer mee naar huis en deelt ze uit aan familieleden en vrienden die om welke reden dan ook niet bij de mis konden zijn.

2. Gezegend brood en het wassen van voeten

Op Witte Donderdag, de dag voor Goede Vrijdag, staat de mis in het teken van het Laatste Avondmaal. Tijdens de avondmis wast de pastoor de voeten van twaalf in het wit geklede mannen die elk de rol vervullen van een van de apostelen. Onnodig te zeggen dat het daarbij niet altijd even makkelijk is om een vrijwilliger te vinden die Judas wil zijn.

Tijdens de mis wordt de instelling van de eucharistie door Jezus herdacht door het breken van het brood en het drinken van een slokje wijn uit een kelk. Na afloop krijg je een stuk gezegend brood mee naar huis.

3. De kruisweg-processie

Goede Vrijdag is de dag van de Kruisweg. Er is geen stad of dorpje in Italië waar geen processie wordt georganiseerd om de lijdensweg van Christus te herdenken. Een heel bekende processie is die in het Siciliaanse Enna, waarbij zo’n 2.500 processiedeelnemers met puntmutskappen plateaus met beelden van Jezus en Maria voortbewegen op de tonen van dodenmarsen.

Er is natuurlijk ook de Via Crucis in Rome. Vanaf een uur of negen ’s avonds kun je via televisie in binnen- en buitenland de processie van de Paus volgen. De optocht met het kruis en fakkels trekt langs de 14 staties in de buurt van het Colosseum, waarbij bij elke statie stilgehouden wordt en iemand een tekst voorleest over een voorval tijdens de Kruisweg van Christus.

Maar wij hebben natuurlijk The Passion.

4. (Geen) luidende kerkklokken

Het zal mening toerist die Pasen komt vieren in Italië niet meteen opvallen, maar vanaf Goede Vrijdag is het heel stil in het hele land. De kerkklokken luiden vanaf die dag namelijk niet en zijn zo het symbool voor het lijden van Christus. Pas op de ochtend van Paaszondag wordt die stilte doorbroken en barst het klokkengelui of -geweld weer overal los.

5. Geen brunch maar een lunch!

In alle vroegte eieren zoeken en vervolgens met zijn allen uitgebreid brunchen komt niet voor op het Italiaanse paasprogramma. Maar kun je je een feest in Italië voorstellen waarbij niet uitgebreid gegeten en gedronken wordt? Natuurlijk niet! Het paasfeest met zijn uitgebreide lunch vormt daarom ook geen uitzondering op die regel.

Elke regio heeft zo zijn eigen traditionele paasgerechten, maar over het algemeen kun je eieren, asperges en/of artisjokken overal wel terugvinden in de gerechten die op tafel verschijnen. Net zoals lamsvlees in de meeste Italiaanse families niet ontbreekt op het paasmenu. Met al die gangen en het proeven van alle gerechten is de kans heel groot dat je pas laat in de middag of vroeg in de avond van tafel komt!

6. Colomba: eet eens een stukje duif!

Ook het Italiaanse Pasen kent zijn specifieke zoetigheid. Mocht je na de uitgebreide lunch nog een plekje over hebben, dan kun je een stukje colomba eten. De colomba is een cake met een laagje van dikke, witte suikerhagels en amandelen eroverheen. De vorm ervan doet, heel in de verte, aan een duif denken, het symbool voor de vrede. Echte duiven worden overigens met Pasen niet gegeten.

7. Chocolade-eieren ontbreken ook in Italië niet

Natuurlijk ontbreken ook in Italië de chocoladepaaseieren niet. De grootte van de eieren is echter niet te vergelijken met de paaseitjes die je overal in Nederland en België vindt: de afmetingen van de Italiaanse paaseieren zijn over het algemeen enorm.

En ze zijn niet gevuld met praliné of een andere smaak chocola maar met een verrassing. Na de paaslunch worden deze eieren getikt om te zien welk cadeautje eruit tevoorschijn komt en eet iedereen, die het nog aan kan, een stukje chocolade.

Maak je eigen chocoladepaasei:

8. Pasquetta: picknicken op Tweede Paasdag

En wat doe je na een dagje binnen aan een tafel zitten om te eten? Je trekt eropuit met familie, vrienden en bekenden om lekker in de buitenlucht te ontspannen. Op Tweede Paasdag komt er bij goed weer dan ook een hele stoet van Italianen op gang, die volgens de paastraditie gaat picknicken in het bos, aan zee of op een mooie plek in de bergen.

Daarbij moet je niet denken aan een lichte lunch met een paar goed gevulde broodjes en wat hardgekookte eieren, maar aan bakken vol lasagne of zelfs een heuse barbecue om de honger die je in de buitenlucht krijgt, te stillen. Met enorme files tot gevolg als iedereen ’s avonds moe, ontspannen en voldaan weer naar huis gaat. Maar Pasquetta is geen Pasquetta als die er niet zouden zijn.

Het Laatste Avondmaal anno nu?

Jouw ervaringen met Pasen in Italië?

Heb jij weleens een echt paasfeest in Italië gevierd? Wat viel je daarbij op en welke traditionele onderdelen van het feest mis je nog in ons overzicht? Laat het ons weten met een berichtje bij dit artikel!