Noto op Sicilië in 5 hoogtepunten

Ongeveer 25 jaar geleden kwam ik voor het eerst in Noto. Het centrum leek wel een spookstad, het was nauwelijks bewoond, veel gebouwen stonden in de steigers of waren half ingestort. Maar sinds 2002 staat Noto, samen met zeven andere steden in Zuid-oost Sicilië, op de Werelderfgoedlijst van UNESCO, is de stad prachtig opgeknapt en kan ze met trots de titel hoofdstad van de Siciliaanse barok dragen.

In 1693 werd het oude Noto door een aardbeving verwoest, de aardbeving trof heel het zuidoosten van Sicilië, en meer dan 60.000 mensen kwamen om.

In 1703 werd de stad weer opgebouwd. Niet op dezelfde plaats, maar circa 10 km verderop. Het oude Noto, nu ‘Noto Antica’ genoemd, kun je ook bezoeken. Er zijn slechts wat resten over.

Voor de bouw van het nieuwe Noto werd een honingkleurige tufsteen gebruikt, die als de zon er op schijnt een gouden kleur krijgt. Als je door het oude centrum wandelt, lijkt het alsof je in een filmdecor terecht bent gekomen.

De stad werd ontworpen aan de tekentafel door de architecten Rosario Gagliardi, Paolo Labisi, Vicenzo Sinatra en Antonio Mazza. Zij kozen voor een rechthoekige opzet met 3 parallelle straten:

• Corso Vittorio Emanuele: hier staan de kerken en kloosters, het wordt ook wel de straat van de geestelijkheid genoemd, want hier zetelden de belangrijkste religieuze ordes, de franciscanen, de clarissen en de benedictijnen.
• Via Cavour: hier staan de palazzi van de adel, deze straat ligt het hoogst zodat de adel kan neerkijken op het plebs.
• Dat gewone volk woont aan de Via Ducezio.

De straten worden doorkruist met dwarsstraten die tegen de heuvel oplopen, soms ook met (beschilderde) trappen. Noto heeft tegenwoordig circa 24.000 inwoners en er is meer dan genoeg te zien en te doen.

Dit zijn 5 hoogtepunten van jouw toekomstige bezoek aan Noto.

1. Porta Reale en de Corso Vittorio Emanuele

Aan het begin van de oude stad vind je de Porta Reale (1838), opgericht ter ere van Ferdinand van Bourbon en hier begint de Corso Vittorio Emanuele. Boven op de poort zie je een toren, die symbool staat voor de kracht van Noto, een pelikaan die staat voor opoffering en een hond die Noto’s loyaliteit aan het Koninkrijk van de Bourbons toont.

Het eerste gebouw dat je vervolgens tegenkomt op het Piazza dell’Immacolata is de kerk van San Francesco met een mooie statige trap en een klooster aan de rechterkant. Deze kerk is gebouwd tussen 1711 en 1750.

2. Santa Chiara

Hierna zie je aan de linkerkant de Santa Chiara uit 1748, ontworpen door Rosario Gagliardi. De buitenkant is niet zo bijzonder, maar vanbinnen heeft de kerk een rijk versierd barok interieur. Koop vooral een kaartje voor het dak, vanaf hier heb je een prachtig uitzicht over Noto en omgeving.

Verderop is links het stadhuis en rechts de kathedraal van Noto.

3. Kathedraal van San Niccolò

In 1996 stortte een deel van de kathedraal van Noto en de koepel in, dit was het startsein dat niet alleen de kathedraal, maar ook het hele centrum moest worden opgeknapt.

Begin 2002 begon men met het herstellen van de gebouwen in Noto. De kathedraal was klaar in 2007. De inwoners van Noto geloofden lang dat de kerk vervloekt was, want ook in 1844 en in 1966 stortte een deel in.

De kathedraal is genoemd naar San Niccolò, maar veel gelovigen herdenken hier ook San Corrado. Corrado was een bekende familie in Noto. De eerste ‘Corrado’ trok zich terug in Noto nadat hij brand had veroorzaakt in de bossen van Piacenza omdat hij tijdens een jachtpartij kreupelhout in brand had gestoken om zo de dieren uit het kreupelhout te jagen. Door deze brand vielen talloze doden.

Corrado verhuisde daarna naar Noto op het verre Sicilië waar hij zich wijdde aan de kerk. Hij overleed in 1350 en zijn geschiedenis is afgebeeld op het toegangsportaal van de kerk.

4. Palazzo Ducezio

Tegenover de kathedraal staat het Palazzo Ducezio, hier zetelt de gemeenteraad. Binnen kun je de spiegelzaal bewonderen en de vergaderruimte van de gemeenteraad. Ga vooral naar boven het terras op, hier heb je mooi uitzicht op de kathedraal.

Nog niet genoeg gezien? Heel Noto kun je nog eens prachtig overzien vanuit de klokkentoren van de Chiesa San Carlo al Corso even verderop.

5. Palazzo Nicolaci

Wandel door en neem de eerste zijstraat rechts naar het Palazzo Nicolaci. In de 18^e eeuw was de familie Nicolaci een van de rijkste families in dit gebied.

Zij bouwden de ‘tonnaro’ (fabriek voor de verwerking van tonijn) van Marzamemi en beheerden de tonijnvallen van Syracuse to Portopalo di Capo Passero.

Maar deze familie, hoe rijk ook, behoorde niet tot de adel. Ze kregen daarom ook geen toestemming om hun palazzo te bouwen in de Via Cavour, de straat van de adel.

Uit pure frustratie lieten ze het mooiste huis bouwen van de stad. Let vooral op de details van de gevel. Je ziet daar vrouwenfiguren en de hoorn des overvloeds die de rijkdom van familie symboliseren. Gevleugelde paarden vertegenwoordigen de vrijheid, de leeuwen de kracht en de vindingrijkheid.

Het laatste balkon is versierd met monsters die de taak hadden het boze oog en de afgunst van de aristocratische families op afstand te houden. Het palazzo is van binnen te bezoeken.

De Corso Vittorio Emanuele eindigt op het plein van XVI Maggio waar de kerk San Domenico staat en aan de overkant het Teatro Comunale.

Eten, drinken en overnachten in Noto

Het grootste evenement van de stad is op de derde zondag van mei. Dan is de Infiorata di Noto. In de Via Nicolaci ligt dan één groot bloementapijt. Er worden verschillende afbeeldingen van bloemen gemaakt en elk jaar is er een ander thema.

In 2023 was het thema ‘Noto en film’, waarbij scènes uit verschillende films en televisieseries die in Noto zijn opgenomen werden afgebeeld.

https://www.youtube.com/watch?v=Smgzu5xS8VY

Restaurants

Aan de Corso Vittorio Emanuele vind je Caffè Sicilia van de familie Assenza met een grote verscheidenheid aan dolci, gelati en torte. Behalve ’s ochtends kan je hier ook terecht voor een aperitief. Eigenaar Corrado Assenza speelde de hoofdrol in de Netflix-serie Chef table’s – Pastry.

Houd je van streetfood? Ga dan naar Putia del Coppo ook aan de Corso Vittorio Emanuele. Hier vind je veel gefrituurde zeevruchten, maar ook gefrituurde groente.

Trattoria del Crocefisso ligt wat hoger vlak bij de Chiesa del Crocefisso. Chefkok Marco Baglieri groeide op in Duitsland, maar keerde terug naar Sicilië om het restaurant van zijn ouders over te nemen. Hij serveert traditionele gerechten vanuit een nieuwe invalshoek.

Hoe kom je in Noto?

Noto ligt in aan de zuidoostelijk kust van Sicilië, circa 40 km ten zuidwesten van Syracuse en ruim een uur rijden vanaf het vliegveld van Catania. Met openbaar vervoer is het te bereiken met de trein vanaf Syracuse.

Overnachten in Noto

Wil je blijven slapen? Goed idee! Er zijn voldoende goede hotels in Noto te vinden.

Sommige hebben een mooi uitzicht over de kathedraal als het Gagliardi Boutique Hotel Noto of Q92 Noto Hotel.

Als je liever aan zee zit, ga dan naar Noto Marina, daar is ook prima accommodatie te vinden.