Janneke Verdonk
In het binnenland bij de Golfo di Orosei (oostkust) ligt in het Supramonte-gebergte de Gola di Gorropu. Gorrupu is Sardijns voor ‘klif’, ‘kloof’ of ‘steile wand’. De kloof is ontstaan door de Fluminéddu, Sardijns voor ‘kleine rivier’.
Deze kleine rivier, in de zomer vaak niet meer dan een klein stroompje, heeft zich door de eeuwen heen een weg gesleten door het gebergte. De kloof is ongeveer 1,5 km lang en 500 meter diep en op sommige punten niet breder dan 4 à 5 meter.
De Gola di Gorropu is een van de diepste kloven van Europa en kan wedijveren met de Tarakloof in Montenegro, de Gorges du Verdon in Frankrijk of de Samariakloof op Kreta.
Om de kloof te bezoeken zijn er diverse mogelijkheden om bij de ingang te komen.
Als je liever niet wandelt kun je met een jeep naar de ingang van de kloof worden gebracht. Meer informatie hierover kun je krijgen bij Campo Base di Gorrupu aan de SS 125, km 191, waar een klein kantoor is gevestigd. Hier zijn verschillende tochten te boeken, zie ook gorropu.info.
Wandelen in de Gola di Gorropu
Als je wel wilt wandelen kun je de auto parkeren bij Casa Cantoniera di Ghenna Silana aan deSS 125, km 183. Na Cala Gonone is het circa 18 km naar het zuiden. Aan de rechterkant ligt Casa Cantoniera en aan de linkerkant Hotel Gorropu en Bar Silana.
De wandeling van hier naar de kloof is niet lang, ruim 4 km, maar het te overbruggen hoogteverschil is bijna 700 meter. Vooral de terugweg is daarom zwaar. Onderweg is er niet veel schaduw, dus in de zomer vroeg vertrekken is aan te raden. Als alternatief kun je met de jeep terug. Aan het begin van de kloof staat een bord met informatie hierover.
Een langere wandeling met veel minder hoogteverschil en meer schaduw kan ook, dan parkeer je de auto bij de Località Sa Barva aan de SS125 van Dorgali naar Baunei. Ongeveer 1 km na de afslag richting Cala Gonone sla je rechtsaf richting Gola Gorropu. Blijf op deze weg en volg de bordjes ‘Ponte Sa Barva’.
Bij Ponte Sa Barva is een parkeerplaats en een kleine bar met terras. Bij de parkeerplaats loop je naar beneden, brug over en dan naar links, de route is goed bewegwijzerd. Vanaf hier is het 13 km naar de ingang van de kloof, tussen de 2 en 2 ½ uur lopen. Je volgt min of meer de rivier.
Aan het begin van de kloof is een informatiepunt, hier betaal je € 5 (contant!) om de kloof te mogen bezoeken en krijg je wat uitleg.
Er zijn 3 routes, een groene, gele en rode. Voor de rode route heb je materiaal en touwen nodig en deze route is voor de echte bergbeklimmers. De andere twee routes zijn goed te doen, mits je goed ter been bent en het leuk vindt om te klimmen en klauteren.
Op moeilijke punten zijn er touwen waar je je aan kan vasthouden. Verder kunnen stenen soms erg glad zijn dus goede schoenen aan te raden. Na een bezoek kun je aan de andere kant van de kloof wat afkoelen in de rivier.
Gola di Gorropu en de legendes
Over de Gola di Gorrupu gaan vele verhalen. De oudste gaan over ‘Sa mama de Gorropu (de moeder van Gorrupu) en dat zou een eng wezen zijn dat in de kloof leeft.
Ook zouden er ‘Sos drullios’ leven, een soort trollen, kwaadaardige wezens die tijdens stormachtige nachten uit de kloof komen en mensen en dieren meenemen die in het gebied rond de kloof wonen.
Verder zou de duivel in de kloof wonen, velen hebben hier hun ziel geruild voor aardse rijkdommen, helaas liep dat nooit goed af, de meesten werden zo wanhopig dat ze zelfmoord pleegden.
Ook over het ontstaan van de kloof gaan vele verhalen. Een legende vertelt dat God de herders van Urzulei besloot te redden van de invallen van de Orogolesi. Met een bliksemschicht verdeelde Hij het Supramonte-gebergte in tweeën. Tussen de twee gedeelten was nu een rotsspleet die mens noch dier kon oversteken.
Brood van eikels
De inwoners van Urzulei waren erg arm. Ze maakten brood van eikels en kauwden op gras om de honger te stillen. In dit gebied waar men zegt dat zelfs de rotsen een ziel hebben, groeiden de steeneiken uit stenen.
Waarschijnlijk verstopten vogels eikels in de spleten van de kalksteenrotsen, dankzij de neerslag konden deze eikels ontkiemen en groeiden ze tot eikenbomen. Van de eikels, die men mengde met klei om de zure smaak te verzachten bakte men brood.
Elk lid van de gemeenschap moest zijn eigen brood verdienen, uiteraard was er een uitzondering voor de kinderen. De oudjes daarentegen hadden een droevig einde, omdat ze niet voor hun eigen brood konden zorgen moesten ze van de rots van Muccidorgiu springen, vaak geholpen door de jongeren.
Dit werd overigens niet als barbaars gezien, nog erger was het als je kinderen zouden verhongeren. Sommige vrouwen hadden medelijden met de oudjes en boden melk uit hun borsten aan om zo de oudjes te voeden. Ondanks al deze ellende bestaat het stadje Urzulei nog steeds en leeft men daar nu in welvaart.
Nuraghi
Het gebied rond de kloof is verlaten, wel zijn er een aantal nuraghi, die in de bronstijd zijn gebouwd en als toevluchtsoord dienden, waardoor kan worden afgeleid dat hier lang geleden al mensen leefden. Vanaf de nuraghe Mereu zie je de kloof in de verte liggen.
De kloof markeert de natuurlijke grens tussen de gemeenten Urzulei en Orgosolo. De kenmerken van de kloof, zo recht alsof men een liniaal heeft gebruikt en de bijzondere biodiversiteit maken het tot een speciaal gebied. De rivier heeft de kalksteenrotsen geërodeerd en gladgemaakt. In de rotsen is een groot aantal fossielen van schelpen, zee-egels en slakken te zien die stammen uit het Jura- en Krijt-tijdperk.
De kloof wordt gekenmerkt door sterke luchtstromen. Zelfs vogels slaan soms te pletter tegen de rotsen. Er zijn stukken met nauwelijks blootstelling aan zonlicht waardoor er extreme temperatuurveranderingen zijn.
Hierdoor komen er bepaalde endemen (planten- of diersoort die slechts in één gebied voorkomen) voor. Zoals de Aquilegia nuragica of Aquilegia di Gorrupu, een plant met blauwgroene bloempjes (bloeit in mei) die met uitsterven is bedreigd.
Verder vind je hier de steeneik, hulst, mastiek, rozemarijn, saffraan, verschillende soorten orchideeën en de Sardijnse bes die ook met uitsterven wordt bedreigd.
Dieren die hier leven zijn de moeflon, marter, wild zwijn, wilde kat, vos en de zeldzaam wordende steenarend. In het heldere water komt de Sardijnse forel voor.
Kortom, de Gola di Gorrupu is een aanrader!
Comments