Italiaanse eindejaarstradities in december

Italië is een land met vele waardevolle tradities, die nog steeds een belangrijk deel uitmaken van het Italiaanse (gezins)leven. Met name de gebruiken rondom de kerstdagen en Oud en Nieuw worden intens beleefd, veelal in familieverband en onder het genot van traditionele (streek)gerechten.

Om te beginnen enkele dolci tipici uit verschillende regio’s, die jaarlijks traditiegetrouw worden genuttigd.

Panettone

Een grote zoete, cake-achtige tulband, gevuld met rozijnen en gekandijt fruit, afkomstig uit Milaan. Stamt al uit de 12^e eeuw. Grote liefhebbers hiervan waren de dichter Alessandro Manzoni en de componist Giuseppe Verdi.

Pandoro

Een grote zoete cake met poedersuiker in conische vorm. Komt uit Verona en het recept stamt uit 1884, door Domenico Melagatti bedacht. Onder deze merknaam wordt de Pandoro nog steeds verkocht.

Torrone

Noga in zowel zachte als harde vorm. Afkomstig uit Noord-Italië. Volgens de overlevering werd deze dolce voor het eerst geserveerd in Cremona op 25 oktober 1441, ter gelegenheid van het huwelijk tussen Francesco Sforza (hertog van Milaan uit de Sforza Dynastie) en Bianca Maria Viscont.

Mandorlato

Een zoet schuimgebak gevuld met amandelen. Afkomstig uit Noord-Italië, uit Cologna Veneta. Deze dolce stamt uit de tijd dat de Republiek van Venetië nauwe banden had met het Verre Oosten.

Struffoli Napoletani

Typische decemberlekkernij uit Napels. Kleine oliebolletjes van pastadeeg en anijslikeur, gefrituurd en vervolgens besprenkeld met honing en versierd met kandijvruchten.

Petrali

Zoete koeken in halvemaanvorm uit Reggio Calabrië. De petrali zijn gevuld met een mengsel van gedroogde vijgen, noten, mandarijnschil en cacao. Ze worden versierd met een laagje witte of donkere chocola of wit glazuur en gekleurde bolletjes (diavoletti colorati – gekleurde duiveltjes). Ze zijn erg calorierijk en zijn worden ook wel peccati di gola – zondes van de keel – genoemd.

Le tradizioni Natalizie – de kersttradities

La vigilia di Natale – Kerstavond – is erg belangrijk voor veel Italianen. Het is een echt familiemoment. Een bekend Italiaans gezegde is: Natale con i tuoi e Pasqua con chi vuoi – ‘Kerstmis met je familie en Pasen met wie je wilt.’

De nachtmis wordt bezocht, mensen gaan ter communie en drinken na de mis vaak gezamenlijk glühwein met een stuk panettone om de kerstdagen goed in te luiden.

Il giorno di Natale – 1^e Kerstdag

Deze dag wordt gevierd in familiekring en tussen de middag wordt er uitgebreid gegeten en komen bovenstaande dolci na een flinke maaltijd op tafel, ook al kun je bijna geen pap meer zeggen.

Onder het genot van een groot stuk panettone, pandoro of ander lekkers en een caffè met een amaro, wordt er nog lang nagetafeld.

Capodanno – Oud en Nieuw

Il veglione e la notte di San Silvestro (de avond en nacht van de Heilige Silvestro) wordt uitgebreid gevierd in familieverband of met vrienden tijdens besloten feesten. Allereerst is er de cenone – een groot diner – aan lange tafels, die vol staan met traditionele gerechten.

Lenticchie  en zampone – linzen en varkenspoot voor welvaart

Linzen maken een belangrijk deel uit van de cenone, omdat ze symbool staan voor welvaart in het nieuwe jaar. Hierbij hoort voor de vleesliefhebber de zampone, in zijn meest herkenbare vorm…

Dolci en spumante

Na de maaltijd komen de dolci en de spumante op tafel. Er moet alvast geklonken worden op het komende nieuwe jaar. Het aftellen kan dan beginnen en soms worden er nog druiven en drie muntjes in de hand gehouden, voor het ultieme geluk in het nieuwe jaar.

En op de besloten feesten wordt er vaak gedanst (zowel discodansen als stijldansen is gebruikelijk).

Rood ondergoed

Het is lastig te checken, maar ga er maar gerust vanuit dat een overgrote meerderheid van de Italianen de nacht van Oud en Nieuw rood ondergoed draagt. Ook dit is een traditie die bij moet dragen aan geluk en voorspoed in het nieuwe jaar.

De lingeriewinkels hangen rond de feestdagen vol met biancheria intima rossa – rode lingerie in alle soorten en maten, voor vrouw én man.

Bij deze gelegenheid wens ik jou als bezoeker van Dit is Italië alvast een Buon Natale e un Felice Anno Nuovo, onder het genot van een heerlijke dolce en een glas spumante, geheel volgens Italiaanse traditie.

Foto Italiaanse eindejaarstradities boven: Wikimedia