Willemijn Lindeboom
Veel studenten van de Italiaanse taal willen op een gegeven moment hun taalkennis op peil houden of met de taal oefenen door Italiaanse kranten te lezen. Helaas valt dat vaak tegen! Artikelen uit Italiaanse kranten zijn vaak knap lastig te begrijpen voor wie de taal niet goed machtig is.
Ook voor vergevorderden blijven kranten lastig, omdat er allerhande concepten voorbijkomen die met cultuur te maken hebben. Dat is iets wat je als buitenstaander niet zomaar op kunt pikken.
Een krant is in het Italiaans un giornale of un quotidiano. Giorno betekent dag. Quotidiano betekent dagelijks. Er zijn ook tijdschriften en soms heten die een settimanale (settimana = week) maar officieel is de term voor tijdschrift rivista. Dat betekent letterlijk ‘opnieuw gezien’. De term is gebaseerd op het Franse revue.
Waarom zijn kranten in Italië zo moeilijk te lezen? Ik geef je in dit artikel 5 redenen.
Inhoudsopgave
1. Verschil tussen spreektaal en schrijftaal
De Italiaanse taal kent grofweg twee varianten: een gesproken vorm en een geschreven vorm. De gesproken vorm is eenvoudiger en gebruikt minder tijden. De geschreven vorm is heel officieel en gebruikt allerhande tijden van werkwoorden die wij in het Nederlands niet gebruiken.
Een Italiaanse journalist kan het niet maken om eenvoudig geschreven artikelen te schrijven, dat betekent gezichtsverlies. Je krijgt dus – ook voor eenvoudige nieuwsberichten – al snel te maken met ingewikkelde grammaticale constructies.
2. Mooischrijverij in Italiaanse kranten
Waar het in Nederland vooral om efficiëntie gaat (in korte tijd goed geïnformeerd worden), is het in Italië vooral belangrijk om mooie zinnen te maken, liefst lang. Uiteraard maakt deze gewoonte het niet makkelijker om een artikel te lezen. De Italiaanse journalist heeft de neiging van alles uitgebreid te beschrijven, waar dat meestal niet veel toevoegt aan de helderheid van een artikel.
3. Namen en afkortingen
Nog een groot probleem bij het lezen van een Italiaanse krant is dat er allerlei afkortingen worden gebruikt die je als buitenlander niet kunt kennen. Elke vakbond heeft bijvoorbeeld zijn eigen afkorting en er zijn er nogal wat van. Dat geldt ook voor instituten en politieke partijen, om maar wat voorbeelden te noemen. De afkortingen worden uiteraard zonder uitleg gebruikt.
De namen van de personen die in het nieuws zijn, zijn ook niet altijd makkelijk te volgen voor buitenlanders. De ministers in de huidige regering zijn misschien nog wel bij te houden, maar daarnaast zijn er allerhande andere politieke figuren die regelmatig in de kranten opduiken.
Om een artikel te begrijpen is het handig om de context van die personages te kennen, bijvoorbeeld van welke partij ze zijn, hoelang ze al in de politiek zitten en wat ze allemaal hebben gedaan in het leven. Daarnaast zijn er tal van andere beroemdheden en mensen die wel eens op de Italiaanse televisie komen. Italianen kennen ze allemaal goed, maar een buitenlander kan onmogelijk weten waar het over gaat.
Uiteraard geldt dit niet uitsluitend voor Italiaanse kranten, maar voor alle buitenlandse bladen.
4. Overdadig gebruik van synoniemen
Italiaanse krantenartikelen staan propvol met synoniemen. Het lijkt een ongeschreven wet dat een journalist niet in een artikel twee keer hetzelfde zelfstandig naamwoord mag gebruiken. Zo krijg je dat een politieke partij op allerlei manieren wordt genoemd.
Probeer dat als buitenstaander maar eens te volgen. Maar het houdt niet op bij politieke partijen, het geldt voor alles en iedereen. Politici worden in een artikel een keer met hun naam genoemd en daarna met andere woorden, zoals hun functie (en dat kunnen er meerdere zijn), hun ex-functie of een bijnaam.
Voordat je dus op je gemak een artikel over Italiaanse politiek kunt lezen, heb je een hele zwik culturele kennis nodig en die heb je niet zomaar bij elkaar gesprokkeld.
5. Een uitgesproken mening
Tot slot speelt er in Italië nog een heel ander fenomeen. Kranten in Italië hebben een zeer uitgesproken mening en die laten ze horen ook. Zo kan het gebeuren dat je, over hetzelfde nieuwsfeit, in verschillende kranten een totaal ander artikel vindt.
Mocht je dus iets niet snappen in één krant en denken even een andere krant erop na te slaan, dan kun je bedrogen uitkomen! Vaak is het al moeilijk om aan de krantenkop te begrijpen dat het artikel over dezelfde gebeurtenis gaat.
De bekendste Italiaanse kranten
De grootste Italiaanse kranten zijn: Il Corriere della Sera, La Repubblica, La Stampa, Avvenire, Il Sole 24 Ore (zoiets als het Financieel Dagblad), Il Giornale, Il Fatto Quotidiano, La Verità en Libero.
Bijna alle kranten hebben te maken met sterk dalende verkoopcijfers, al jaren. Er zijn ook wat sportkranten, waarvan de bekendste La Gazzetta dello Sport is, van verre te herkennen door zijn roze kleur.
Overigens worden kranten in Italië niet aan huis geleverd. In sommige steden kan dit wel, maar je betaalt er flink extra voor. De ‘krantenwijk’ bestaat hier niet. Meestal worden kranten en tijdschriften in een edicola gekocht of per post verstuurd als je een abonnement hebt (dat geldt alleen voor tijdschriften).
Italiaans leren met kranten?
Wil je de Italiaanse taal leren? Bijt je dan (zeker in het begin) niet stuk op die moeilijk te lezen Italiaanse kranten! Beter kun je beginnen met een goede cursus Italiaans voor Nederlandstaligen.
Mocht je het toch willen proberen, dan raad ik je aan om artikelen over het buitenland (l’estero) te lezen. De begrippen die daarin voorkomen ken je alvast en vaak heb je al een idee wat er in het buitenland gebeurt, dus je weet al globaal waar een artikel over zal gaan.
Tip: wil je Italiaans leren aan de hand van actuele nieuwsberichten? Kijk dan eens op News in Slow Italian, een podcast waarin je je kunt onderdompelen in Italiaans nieuws, op een begrijpelijke manier geschreven en voorgelezen.
Comments