Jaaroverzicht Italië 2018

‘Dit is een voorspoedig jaar geweest voor freelancers!’ zegt een bevriende journalist tevreden. Om mij vervolgens handenwrijvend uit te leggen dat hij in 2018 zo’n 12.000 regels, pakweg 40 krantenpagina’s, heeft volgeschreven, meer dan twee keer zo veel als in 2017.

Het doet hem (en mij) terugdenken aan de gouden jaren van weleer, toen Berlusconi en zijn escapades altijd wel weer goed waren voor een bericht, analyse of simpele roddel. Het was me inderdaad het jaartje wel. Een politieke aardverschuiving, ruzies met Brussel, natuurrampen, een ingestorte brug en niet te vergeten de aankoop van Ronaldo door Juventus, dat daardoor helemaal onbereikbaar is geworden op de ranglijst van de Serie A.

Verkiezingen 2018

Het begon met een verkiezingscampagne waarin vooral de twee ‘anti-systeempartijen’, de Lega (ex-Lega Nord) en de Vijfsterrenbeweging (M5S), heftig aan de weg timmerden. Zelf was ik in februari in het zuidelijke Caserta er getuige van hoe M5S-leider Luigi Di Maio – die iedere kiezer een basisinkomen van € 780 in het vooruitzicht stelde – door een uitzinnig publiek als een ware Messias werd binnengehaald.

Tegelijk wist zijn collega Matteo Salvini met keiharde anti-immigratiestandpunten bekwaam in te spelen op de grieven van een bevolking die op tv dagelijks nieuwe ladingen vluchtelingen op de Italiaanse kusten zag landen en zich daarbij schromelijk in de steek gelaten voelde door Europa.

Dat de Partito Democratico van de brave premier Paolo Gentiloni en Berlusconi’s Forza Italia zouden verliezen, leek wel vast te staan, maar de omvang van de zege van de twee populistische partijen verbaasde iedereen: M5S 32% en Lega 17%, terwijl de PD niet verder kwam dan 19% en FI op 14% bleef staan.

Maar verrassender nog was de uitkomst van de drie maanden durende moeizame formatie: een coalitie van Lega en M5S en daarmee het eerste populistische kabinet van West-Europa. Twee partijen met verschillende doelstellingen maar een gemeenschappelijke afkeer van de ‘gevestigde elite’ hadden elkaar gevonden en daarmee was het in Brussel zo gevreesde maar tot dan toe onwaarschijnlijk geachte ‘gruwelscenario’ werkelijkheid geworden.

Italiaanse begroting

De nieuwe regering liet zich maar weinig gelegen liggen aan de Europese begrotingsdiscipline. Tenslotte hadden zowel Lega als M5S dure verkiezingsbeloften gedaan. Burgerschapsloon, vlaktaks, lagere pensioenleeftijd, kwijtschelding van belastingschulden, alle maatregelen die miljarden kosten die er eigenlijk niet zijn, maar wel goed waren voor krachtige uitspraken als ‘Wij hebben de armoede afgeschaft!’ (Di Maio) en ‘Wij laten ons niet koeioneren door Brussel!’ (Salvini).

Het gebakkelei rond de Italiaanse begroting ontaardde zo  in een maandenlange Europese thriller, waar pas eind december een einde aan kwam toen bleek dat de financiële markten ook hun vertrouwen in Rome aan het verliezen waren. Italië gaat uiteindelijk nu toch wat minder uitgeven en de Europese Commissie heeft het land weer even het voordeel van de twijfel gegeven.

Rampen in 2018

Dat was maar goed ook, want in de tussentijd is het land ook geplaagd door een ongekende serie rampen. Het meest spectaculaire was de instorting, op 14 augustus, van de Ponte Morandi, het enorme viaduct bij Genua op de snelweg van Rome naar Frankrijk, waarbij 43 doden vielen. De wederopbouw kan nog jaren duren en ondertussen zijn overal in het land andere viaducten ook onveilig gebleken en afgesloten.

Ruim een maand later eisten noodweer en overstromingen van Piëmont tot Sicilië 37 dodelijke slachtoffers op en werden in het noorden zo’n 14 miljoen bomen geveld door plaatselijke orkanen.

Ondertussen is Rome het toneel van een permanente afvalcrisis en speelt in deze laatste dagen van het jaar ook de Etna weer op met een reeks uitbarstingen en verontrustend krachtige aardbevingen.

Inderdaad, een voorspoedig jaar voor verslaggevers, maar zenuwslopend voor de Italiaanse burger. Laat ons daarom drinken op een minder bewogen 2019!