De woning van Montalbano in het fictieve Vigata, in werkelijkheid Punta Secca
De woning van Montalbano in het fictieve Vigata, in werkelijkheid Punta Secca (foto's: Janneke Verdonk)
in , ,

Langs de locaties van de tv-serie Montalbano op Sicilië

Op Netflix staat al jaren de Italiaanse detectiveserie Montalbano. Salvo Montalbano is een commissaris die in het fictieve stadje Vigàta op Sicilië woont. Hij is groot liefhebber van de Siciliaanse keuken en zijn motto is dat je tijdens het eten niet praat. Hij heeft bijzondere onderzoekmethodes, wordt vaak geholpen door zijn Zweedse vriendin Ingrid, die wel van het bestaan weet van zijn verloofde Livia, maar andersom niet.

Commissaris Montalbano wordt gespeeld door de Italiaanse acteur Luca Zingaretti. De serie is gebaseerd op de boeken van de Siciliaanse schrijver Andrea Camilleri die in 2019 overleed.  Een aantal van zijn boeken is ook vertaald in het Nederlands. Helaas zijn ze alleen nog maar tweedehands verkrijgbaar.

Eind jaren 90 is men begonnen met het verfilmden van de boeken. Je kunt de afleveringen dus zien op Netflix, de dvd’s kopen of streamen via andere platforms.

In de plaatselijke boekwinkels liggen natuurlijk de boeken over Montalbano

De serie is voornamelijk opgenomen in het zuidoosten van Sicilië. In dit gebied is veel verwoest tijdens de aardbeving van 1693. Daarna werden steden en dorpen in rap tempo opgebouwd in barokstijl. Dit gebied wordt ook wel ‘het barokke Sicilië’ genoemd en als je fan bent van deze bouwstijl is dit deel van het eiland zeer aan te raden.

Het stadje Vigàta bestaat dus niet in het echt. Wel echt zijn Punta Secca, Scicli en Ragusa, vaak het decor in de serie. Hieronder een beschrijving van deze plaatsen. Ook als je geen Montalbano-fan bent, is het zeker de moeite waard om naar Scicli en Ragusa te gaan!

Punta Secca

In Punta Secca, een gehucht aan zee, ligt het strandhuis van Montalbano. Vaak eet hij buiten op de veranda of zie je hem zwemmen in zee.

Er is hier een mooi zandstrand met wat rotspartijen en een turkooizen zee, kortom ideaal voor een dagje strand. Het huis van Montalbano kun je niet bezichtigen, maar het is wel mogelijk om er te overnachten! Zie voor meer info: www.lacasadimontalbano.com.

Verder is er een kleine vissershaven met een grote vuurtoren van 34 meter hoog. Hier vind je ook Enzo a Mare (Lungomare Amerigo Vespucci, alleen geopend van mei t/m september), de favoriete lunchplek van Montalbano.

Scicli

Scicli bestaat al heel lang, het volk ‘Siculi’ zou hier al de eerste nederzetting hebben gesticht, nog lang voordat de Grieken kwamen. Ook Scicli werd verwoest tijdens de grote aardbeving in 1693 en is daarna weer opgebouwd in barokstijl. Tegenwoordig heeft het stadje circa 27.000 inwoners en is een UNESCO Werelderfgoed-locatie.

De belangrijkste bezienswaardigheden in Scicli ontdek je met een QR-code

Begin je wandeling door Scicli op het Piazza Italia, het grootste plein van de stad. In de serie wordt Piazza Italia gefilmd wanneer Montalbano meestal gehaast het politiebureau uitloopt. Op Piazza Italia staan het Palazzo Fava met mooi versierde balkons, de Chiesa San Bartolomeo en de Chiesa Madre/San Ignazio.

Piazza Italia met zicht op de San Matteo-kerk op de rotsheuvel

Als je omhoog kijkt, zie je boven op de rotsen de kerk San Matteo liggen. San Matteo is gebouwd op fundamenten van een oude kerk die door de aardbeving verwoest werd. Door de eeuwen heen raakte San Matteo in verval, maar in de jaren 90 van de vorige eeuw is de kerk gerestaureerd.

Via Francesco Mormino Penna

Loop hierna de Via Nazionale in, ga rechts af naar de Via Duca d’Aosta en bewonder het Palazzo Beneventano met de mooie gevel. Loop door, je komt dan weer op de Via Nazionale en ga links af bij de Via Francesco Mormino Penna.

Aan je rechterhand zie je het municipio (gemeentehuis) dat in de serie het politiebureau is. Dit is te bezoeken en hier zie je niet alleen het kantoor van Montalbano, van Catarella en van Mimi Augello (vooral die laatste kamer is leuk), maar ook het kantoor van de Questore di Montelusa (hoofdcommissaris van Montelusa, de baas van Montalbano). In werkelijkheid is dit kantoor veel kleiner dan in de serie.  Bij binnenkomst kun je een kaartje kopen voor zowel dit gebouw, als het Palazzo Spadaro en de kerk Santa Teresa d’Avila, beide ook zeer bezienswaardig.

Even verder is de oude Farmacia Cartia (apotheek) die je ook kunt bezoeken, het Palazzo Spadaro, het voormalige huis van een rijke familie uit Modena, de Chiesa Santa Teresa d’Avila, de Chiesa San Michele en het Palazzo Bonelli-Patané. Al deze gebouwen zie je vaak voorbijkomen in de serie.

Ragusa

Behalve Punta Secca en Scicli werden er ook veel scènes in Ragusa opgenomen. Aan het begin van elke aflevering zie je meestal een hoge brug over een diepe afgrond, die brug ligt in Modica, maar het stadsoverzicht is dat van Ragusa.

Er rijdt ook een bus van de bovenstad van Ragusa naar Ibla en andersom

Ragusa heeft circa 73.500 inwoners. Het bestaat uit 2 delen gescheiden door een ravijn: Ragusa Superiore, de bovenstad liggend op een heuvel en Ibla, de benedenstad. Na de verwoestende aardbeving, werd men het niet eens over de plek waar de stad herbouwd moest worden. Zo ontstonden er 2 steden, de ene met een modern rechthoekig stratenplan (Ragusa Superiore) en het andere met kleine kronkelende straatjes (Ibla). Pas in 1926 werd Ragusa weer één stad.

Ibla

Voor een mooi uitzicht op Ibla begin je in de bovenstad en wandel je via de Santa Maria delle Scale naar beneden. Een andere mogelijkheid is om te parkeren onderaan bij Ibla, vlak bij een rood huis dat je overigens ook in de serie Montalbano ziet.

Loop in Ibla door de kronkelende straatjes omhoog, zo kom je bij de Duomo San Giorgio. Deze kerk is ontworpen door Rosario Gaglierli die meer barokke kerken en gebouwen heeft ontworpen in dit deel van Sicilië. De dom torent hoog boven het Piazza del Duomo uit. Een brede trap met een gietijzeren hekwerk leidt naar de dom.

Zowel de dom als het Piazza del Duomo komen voor in de serie. Op het plein is ook de bar waar Montalbano geregeld koffie drinkt bij Pasquale, de zoon van Adelina, zijn huishoudster.

Hier drinkt Montalbano graag z’n espressootje

De Circolo di Conversazione aan het begin van de Corso XXV Aprile is ook een plaats die Montalbano bezoekt. Hier kwamen vroeger de rijken om te kaarten, te roken en om de krant te lezen. De lijkschouwer in de serie, dokter Pasquano, is hier vaak te vinden en tot zijn ongenoegen komt Montalbano hem geregeld storen om details te vragen over een autopsie.

In een zijstraat van de Corso XXV Aprile, de Vico Domenico Morelli, vind je de Trattoria A’ Rusticana, in de serie is dit de Trattoria San Calogero waar Montalbano graag eet.

Ga weer terug naar de Corso XXV Aprile en wandel tot aan de kerk San Giuseppe, deze kerk lijkt op de kerk San Domenico in Noto (zelfde architect). Vervolg de Corso en als je deze helemaal uitloopt kom je bij de Giardini Ibla, een mooie tuin die je ook in de serie kunt spotten.

San Giuseppe

Wandel vervolgens terug naar Ragusa Superiore en bezoek daar de Duomo San Giovanni. De klokkentoren kun je beklimmen (165 treden), vanwaar je een mooi uitzicht hebt op Ibla.

Ook hier heeft Montalbano weleens een vorkje geprikt

Andere locaties die voorkomen in de serie zijn nog in Modica (de dom), Marzamemi, het kasteel van Donnafugata, de ruïnes van Fornace Penna (La Mannara in de serie) en zelfs het Piazza del Duomo in Siracusa.

Steegje in Ragusa

Overnachten bij Punta Secca, Scicli en Ragusa

Punta Secca, Scicli en Ragusa kun je als dagtocht doen met eigen vervoer, maar relaxter is het om hier 2 of 3 dagen voor uit te trekken en te overnachten, bijvoorbeeld in het huis van Montalbano in Punta Secca.

Een peinzende Montalbano drinkt espresso op het balkon van zijn strandhuis (beeld: Rai)

Mocht je geen Montalbano-fan zijn dan is het leuker om in Scicli in het Palazzo Favacchio Patanè of in Ragusa te overnachten.

Written by Janneke Verdonk

Janneke Verdonk is sinds de Romereis op de middelbare school een groot Italië-fan. Ze studeerde Italiaanse taal- en literatuurwetenschap in Amsterdam, Florence en Bologna. Daarna werkte ze als redacteur en uitgever bij de ANWB, afdeling reisgidsen. Sinds 2010 is ze als zzp'er verbonden aan de Italiaanse drukkerij Printer Trento en is ze vaak in Italië te vinden. Haar favoriete stad is Rome.

Comments

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Italiaanse vertaalster Annemart Pilon

Italiaanse literatuur: in gesprek met vertaler Annemart Pilon over de nieuwe boeken van Erri De Luca

Melissa en Ranya vertegenwoordigen Italië op het Junior Songfestival met 'Un Mondo Giusto'

Junior Eurovisie Songfestival 2023: Italië zet in op positieve boodschap