Noord-Italië in de herfst: een roadtrip langs het Gardameer, Verona, en Mantua

Dat Italië altijd mooi is, dat is een understatement, en hoef ik je ook vast niet meer te vertellen. Elk jaargetijde heeft zo z’n charmes. Zelf had ik het herfstlandschap van Noord-Italië nog nooit bewonderd, maar toen ik afgelopen week een paar dagen naar een van mijn favoriete Italiaanse streken mocht afreizen, wist ik niet wat ik zag!

Ik neem je mee tijdens onze roadtrip (deels down memory lane) langs Lazise en Bardolino aan het Gardameer, naar Verona en Mantua. Ook zijn we te gast bij een wel héél speciale familie. Lees je mee? 

Het kleurboek van de herfst

We rijden het vliegveld van Verona nog niet af met onze gehuurde Fiat 500 en we wanen ons al in een soort schilderij.

De bomen, die ‘normaal’ honderden verschillende soorten groen zijn, zijn veranderd in geel, oranje, rood en zelfs paars.

Eerste stop: Lazise en Bardolino

Onze eerste stop? Lazise en Bardolino, mijn favorieten aan het Gardameer.

Wat opvalt als we Lazise inrijden is dat het rustig is. De parkeerplaats is gratis en er staat ook amper een auto. Als we in het herfstzonnetje onder de stadspoorten door lopen richting het Gardameer, weten we (opnieuw) niet wat we zien.

’s Zomers struikel je hier over de fietsers, wandelaars en hardlopers, maar nu moeten we moeite doen om ze tegen te komen. De meeste souvenirshops hebben hun deuren gesloten en ook overige winkels met gezellige prullaria houden het voor gezien.

Op de terrassen aan het meer zitten, je verwacht ’t niet: Italianen! Het is vrijdagmiddag, de klok slaat 4 uur en aan de waterkant staan oude Italiaanse mannetjes de eenden te voeren en foto’s te maken van de zon die zich klaarmaakt om de andere kant van de wereld te ontwaken.

Eerst maar eens tijd voor een goeie aperitivo. We zijn er nu toch. 

Tip: een echt Italiaanse aperitivo haal je bij: Cucina Riviera Gelateria aan de waterkant in Lazise. Let op: dit is geen authentiek, klein, Italiaans familierestaurantje. Normaal gesproken – in het hoogseizoen – vind je hier eigenlijk alleen toeristen. Als je, pal aan het meer, een mooie zonsondergang wilt zien, zit je hier uitstekend. 

Het voelt als thuiskomen

Na de aperitivo rijden we door naar ons ‘thuis’ voor de aankomende dagen: Parc Hotel Germano in Bardolino. De jongste telg van de horecafamilie Pietralunga (waar ik eerder al wat over schreef) wordt dit weekend gedoopt en daar moeten wij natuurlijk bij zijn.

Als verrassing welteverstaan. Dus: opletten geblazen dat niemand ons ziet. Parc Hotel Germano ligt bijna pal aan het Gardameer, net buiten het centrum van Bardolino, maar het is het wandelingetje naar ‘het durp’ meer dan waard.

Maar ook bij het hotel kun je je kostelijk vermaken in een van de vele zwembaden. Als je geluk hebt, heb je zelfs een zwembad pal voor je hotelkamer.

Bardolino voelt als thuiskomen. En, opvallend detail: ook hier is de stilte hoorbaar. Het is er dan niet zo stil als Lazise of Garda (waar we tussendoor ook nog even langsreden terwijl de kerstmarkt werd opgebouwd), maar totaal anders dan ’s zomers of in het voorjaar. 

Tip: slapen doe je bij: Parc Hotel Germano in Bardolino. Neem een duik in een van de vele zwembaden. Maak een wandeling door de heuvels tussen Bardolino en Garda. Binnen 10 minuten wandelen ben je in het centrum van Bardolino en binnen 5 minuten ben je aan het meer. De restaurants zijn subliem, het ontbijt is uitgebreid en goed en het personeel is attent. 

Eindelijk de rood-wit geblokte tafelkleedjes

Omdat we hier in het strikte geheim verblijven, kunnen we ’s avonds natuurlijk níet eten bij ons lievelingsrestaurant La Loggia van een van de Pietralunga’s.

Daarom vertoeven wij bij een andere klassieker en aanrader: Munus / Guerrieri Rizzardi, net buiten de stadspoort van Bardolino. Een gezellig restaurant met goede bediening die er echt lol in heeft.

Ook niet geheel onbelangrijk: de tafels zijn gedekt met de klassieke rood-wit geblokte tafelkleedjes. We beginnen met een taglieri van verschillende soorten prosciutto, salami en kazen.

Daarna komen de pizza’s uit de werkelijk reusachtige pizzaoven. Ik neem een pizza met onder andere artisjokharten en gelukkig vinden mijn tafelgenoten deze pizza niet te pruimen (iets met wat de boer niet kent), dus heb ik hem helemaal voor mij alleen.

Neem je een pizza met prosciutto, bereid je dan voor op een halve ham op je pizza. Niks niet 4 kleine plakjes. Nee, de héle pizza bedekt met prosciutto. 

Tip: eten doe je bij: Munus / Guerrieri Rizzardi. Neem de pizza met artisjokharten en scamorza of de tortellini met burrata en truffel. De wijn, veel van het wijnhuis Guerrieri Rizzardi in de heuvels net buiten Bardolino, is lekker. De bediening is attent en behulpzaam. De sfeer is goed en niet vergeten: de rood-wit geblokte tafelkleedjes. 

Verona

De dag erna (zaterdag) is het tijd om Verona onveilig te maken. Al zetten we het ‘onveilige’ aspect snel uit ons hoofd, want het is een feestdag en dus is er veel politie op de been.

We bezoeken uiteraard de highlights zoals de opera, het balkonnetje van Romeo en Giulia en op Piazza delle Erbe struinen we over de markt.

Het is tijd om Pim, die nog nooit in Verona was, kennis te laten maken met een van de (naar mijn idee) beste Italiaanse ‘marktsnacks’: gefrituurde gele room.

Let op: het maagzuur komt erna als een soort opengaande Oosterscheldekering omhoog, maar zo’n heerlijke kleffe, ongezonde hap met poedersuiker gaat desondanks wel goed in.

Als de brandweer

Daarna is het tijd om naar een ander favoriet adresje te gaan voor de lunch: Trattoria al Pompiere. De oude brandweer.

Alle familiefavorieten moeten ten slotte getoond worden in deze paar dagen. Bij al Pompiere lunch je als een echte Italiaan, tussen de Italianen.

Bestel een groot bord met alle verschillende soorten prosciutto, salami, mortadella en nog meer en je kunt er daarna weer hélemaal tegenaan.

Niet geheel onbelangrijk: ze hebben hier de beste tiramisu van de wereld! Niet omdat ze het zelf vinden, maar omdat het echt zo is. 

Tip: lunchen doe je bij: Trattoria al Pompiere. Een klassieke Italiaanse trattoria zoals die moet zijn. Binnen is het een gestructureerde chaos, maar de bediening is subliem. Achterin de zaak worden de hammen en andere vleessoorten direct gesneden. De burrata is een van de zachtste ooit. De warme keuken is lokaal en heerlijk: neem de risotto met amaronewijn. Niet geheel onbelangrijk detail: je eet er de beste tiramisu van de wereld, maar ook de millefoglie zag er oogverblindend uit. Vergeet niet van tevoren te reserveren om teleurstellingen te voorkomen.

Blue monday in Mantua

Ondertussen is het maandag ochtend (de zondag van de doop beschrijf ik uitgebreid in een deze column) en tijd om afscheid te nemen.

Ons pa en ons ma vertrekken naar Nederland, maar pienter als we zijn, hebben wij er nog een aantal dagen aan vastgeplakt. Tijd om richting Mantua (Mantova) te gaan.

Wie mij al langer volgt, weet dat ik hier 5 jaar geleden bij een Italiaanse familie woonde als au pair.

Ik had er de tijd van mijn leven en dat, plus alle andere herkenbare punten, wil ik graag laten zien. We rijden vanaf Bardolino, binnendoor, naar Mantua. Het herfstlandschap is beeldig.

De goudgele wijnranken, de nog knalgroene olijvenboomgaarden en de andere gekleurde Italiaanse bebossing maken het een feestje om doorheen te rijden.

Eenmaal aangekomen in Mantua – parkeren we bij de gratis parking Campo Canoa aan de overkant van de verschillende meren om de stad heen.

Een korte wandeling met een prachtig zicht op de skyline van de stad, brengt ons in het centrum.

Even vergeten: het is maandag. Rustdag in Mantova. Evengoed een gezellige stad om te vertoeven. We lunchen met de typische tortelli di zucca bij ristorante Scaravelli op het Piazza delle Erbe, waarna we het oorverdovend stille Mantua weer achter ons laten. 

Tip: wat te doen in Mantua? (Behalve als het maandag is.) Bezoek Palazzo Ducale en leer over de geschiedenis van deze belangrijke stad. Proef ergens heerlijk stukje torta di tagliatelle mantovana. Ja, dit is inderdaad wat je denkt dat het is. Eet ook ergens de typische tortelli di zucca (tortelli met pompoen) met gesmolten salieboter.

Het beste voor het laatste bewaard 

Het is tijd om naar het – voor mij – allergrootste hoogtepunt van deze week te gaan. Vanuit Mantua vervolgen we onze roadtrip door Noord-Italië richting de volgende stop.

Voor de show laat ik Google Maps (we hebben haar ondertussen Petra genoemd) ons de weg wijzen, maar als we de rivier de Po oversteken herken ik alles weer.

5 jaar geleden reed ik hier bijna elke dag met mijn Italiaanse mamíta. Papíto zijn bedrijf zat toen nog in Mantova en ik herinner me de middagen klauteren over de oude apparaten die hij restaureerde en ‘schooltje spelen’ in het oude vliegtuig dat er stond.

Onze eerste stop is de Ipercoop in Suzarra. Eenmaal binnen komt mijn au pair-bloed omhoog, herinner ik me gelijk hoe je ook alweer een ‘ons’ van iets besteld en staan de panettoni zoals toen te blinken in het midden van de gigantische supermarkt. Er is ten slotte altijd wel iets te vieren.

Na de supermarkt rijden we verder en merk ik dat ik zenuwachtig begin te worden. Ik krijg babbels, herken de huizen van de oude vriendjes en vriendinnetjes van Anna en Mattia en voor ik het weet rijden we de straat in van mijn oude huis.

Casa dolce casa. De, toen nog, kleine kinderen zijn nu bijna een kop groter dan ikzelf en veranderd in fanatieke sporters aan het eiwitpoeder.

Voor de rest is alles – zelfs de geur in huis – hetzelfde. Het enige dat mist? Het vliegtuig is verkocht. Geen vadertje en moedertje dus, maar ach: ik ben ten slotte ook geen au pair meer, maar écht familie nu.