Column: oplichters in Rome

Tegenover landgenoten op vakantie kan ik het niet vaak genoeg herhalen: Als je in Rome, Napels of waar dan ook in Italië wordt aangesproken door een onbekende, geef dan geen sjoege en loop snel door. Als (meestal) hij je de weg vraagt of je een zakelijk aanbod doet, kijk dan uit of je niet door hemzelf of een handlanger gerold wordt. En als (meestal) zij je uitnodigt een een drankje te doen, houd er dan sterk rekening mee dat het niet is vanwege je mooie blauwe ogen.

Op dit scenario bestaan tal van variaties. Zo had jaren geleden een groep Chilenen zich toegelegd op een strategie die bekend is geworden als de ’tomatentruc van het Colosseum’. Ze deden dat met hun drieën in de mensenmenigte voor het monument.

Nummer één liep langs een meestal wat oudere toerist en wreef in het voorbijgaan ongemerkt een rotte tomaat tegen diens jas. Daarop verscheen de tweede, die het slachtoffer erop wees en zich vervolgens uitputte in hulpvaardigheid om de vlek weg te werken.

Daarbij ging de jas natuurlijk uit en moesten tas en fototoestel even worden gedeponeerd op een bank of muurtje, waar de laatste ermee aan de haal ging.

Brazilianen in de meestal bomvolle tram 8 (van Via Arenula naar Trastevere) hadden een simpeler programma. Een van hen vroeg hoe laat het was aan een toerist, die vervolgens zijn rechterarm ophief om op zijn horloge te kijken, en daarbij een handlanger de ruimte gaf om zijn rug-, jas- of broekzak te inspecteren.

Als dat niet voldoende was, dan stapte bij de halte van aankomst van de toerist een van hen snel eerder uit, om vervolgens met veel misbaar tegen de stroom in weer naar binnen te gaan. In de daardoor ontstane chaos had zijn partner vervolgens vrij spel.

Mijn vrouw heeft in stadsbus 62 (van Stazione Tiburtina naar Piazza Navona) meermalen een net geklede oudere Romeinse heer aan het werk gezien met twee jonge maatjes. Terwijl hij tegenover buitenlandse medereizigers met verve de schoonheden van de eeuwige stad bezong, hadden die het op hun portefeuilles voorzien. (Mijn vrouw heeft toeristen wel eens gewaarschuwd, maar kreeg daarop duidelijk te verstaan, dat ze dat beter niet nog eens kon doen.)

Als je zo lang als ik in Rome woont, dan neem je voetstoots aan dat jou zo iets nimmer kan gebeuren. Toch moet ik, met het schaamrood op de kaken, bekennen dat ik er onlangs ook ben ingetuind, en nog wel vlak voor huis. (Al is dat natuurlijk ook de plek waar je het minst op je hoede bent.)

Dat ging zo: Ik kwam terug van een wandeling en was in gedachten verzonken. Voor onze flat stond een sportief geklede man van een jaar of 40 met gebruind gelaat op het punt van wegrijden.

Hij groette mij, ik groette terug en hij stapte uit om de begroeting met dubbel enthousiasme te herhalen. ‘Hoe is het met je? Je bent geen steek veranderd!’, jubelde hij, om vervolgens te vertellen dat hij nu al 6 jaar weg was en in die tussentijd 9 kilo was afgevallen.

Aha! Dat verklaarde dus waarom waarom ik hem niet herkend had. Ik ben niet goed in het onthouden van gezichten en dat kan soms pijnlijk worden. Zoals die keer dat ik mij netjes voorstelde aan een diplomatenvrouw die me snibbig toevoegde dat we al driemaal eerder kennis hadden gemaakt.

Zulke situaties wil je toch maar liever vermijden, zeker als het gaat om medebewoners. Ik krijg al vaak genoeg van mijn Romeinse echtgenote het verwijt dat ik eigenlijk maar een asociaal ben omdat ik, in tegenstelling tot haar, niet alle medebewoners met naam, toenaam en familiegeschiedenis ken.

Vergeefs trachtend om zonder het rechtuit te vragen de identiteit van de ander te achterhalen, werd ik al snel in een voornamelijk door hem gevoerd gesprek getrokken. Hij werkte nu in Frankfurt als vertegenwoordiger van Milanese modemerken en ‘Weet je wat? Ik rijd zo meteen terug en heb nog wat monsters in de auto liggen die ik eigenlijk niet meer nodig heb’.

Voor ik er erg in had was ik een regenjas en een damestas rijker. Van mij onbekende merken, maar dat zegt niet zoveel. Vervolgens kwam het onvermijdelijke moment van afscheid met: ‘Luister, ik moet weer naar Frankfurt maar zit zonder contanten. Kun jij me even helpen met de benzine?’

Toen voelde ik natuurlijk helemaal nattigheid, maar ja, hij was royaal geweest en ik wilde een voormalige medebewoner toch niet voor de kop stoten.

Zijn suggestie om 4 volle tanks voor te schieten wees ik resoluut af, maar het biljet van 50 euro dat ik in mijn broekzak had, wilde ik er wel aan spenderen. Toen hij wegreed, met een iets minder brede glimlach op het gelaat, koesterde ik mijzelf met de gedachte dat ik er toch tenminste nog wat leuks aan had overgehouden.

Maar dat duurde niet lang. Mijn vrouw wil met die tas nog niet dood gevonden worden en de jas kun je volgens haar voor een tientje kopen in de Chinese winkel verderop in de straat.

Dat leidde onherroepelijk tot de conclusie dat ik het slachtoffer was geworden van een truffatore, een authentieke Romeinse oplichter. Het was even slikken, maar ik ben er nu wel overheen en stilletjes kan ik mij niet onttrekken aan een gevoel van bewondering voor het vakmanschap van de man die erin is geslaagd om nota bene mij erin te luizen.

Chapeau!

Meer oplichtingstrucs (zoals die van de bekende gladiatoren) in Rome zien? Kijk deze aflevering van Scam City.