Roman: Vervolging

Na de Scandinaviërs veroveren sinds enige tijd ook de Italianen de schapruimte in de boekwinkel. Van Alessandro Piperno hebben we in Nederland nog niet veel gehoord, hoewel eerder al Met de slechtste bedoelingen verscheen (2006). Nu is er Vervolging (Italiaanse titel: Persecuzione).

Vervolging wilde ik graag lezen omdat ik me als Italofiel graag in zowel de Italiaanse taal als de Italiaanse cultuur verdiep. En wat cultuur betreft: er is genoeg. Naast en groot aantal films, zijn er heel veel boeken van Italiaanse schrijvers de moeite waard. Mits je van het genre houdt, tenminste. Want ook Vervolging is wat dat betreft typisch Italiaans.

Geen plot, maar karakters

Zowel in films als in boeken uit Il Bel Pease draait het vaak om families, om gebeurtenissen uit het verleden en uit de tragiek eromheen. Het gaat niet zozeer om de actie of de plot, maar om de karakters en hun ontwikkeling.

In Vervolging maken we kennis met Leo Pontecorvo, een succesvol kinderoncoloog met een al even succesvol gezin, een mooi huis en 2 zoons. Maar dat kan natuurlijk niet zo blijven, anders heb je geen verhaal.

En inderdaad, al in het begin van het boek wordt duidelijk dat ‘il professore’ goed in de problemen zit. Er is fraude geconstateerd in het ziekenhuis en de belastingdienst hijgt hem in de nek. Maar er is ook nog iets anders. Het verhaal van een twaalfjarig meisje dat hem beschuldigd van seksueel misbruik.

Wat begint als een spelletje met het achterlaten van een briefje op vakantie (het meisje is het vriendinnetje van een van zijn zoons), escaleert als Pontecorvo besluit het spel mee te spelen. Ook na die vakantie blijft het meisje hem brieven sturen, wat steeds dwangmatiger vormen aan begint te nemen.

Pontecorvo weet niet goed hoe hij hier mee om moet gaan en als hij er eindelijk een eind aan weet te maken, is het te laat. Hij wordt beschuldigd van verkrachting.

Hoge prijs

Al in het begin van het boek wordt duidelijk dat Pontecorvo eigenlijk onschuldig is, maar toch een hoge prijs moet betalen. Niet zozeer omdat de gang naar de rechter hem kapot maakt, maar wel door de angst voor de publieke opinie. En wat zijn vrouw en zijn zoons ervan zullen zeggen.

Uit schaamte sluit hij zich op in het souterrain. Overmand door twijfel en eenzaamheid overdenkt hij daar heel zijn leven. Ondertussen pakken vrouw en kinderen bovengronds de draad op, alsof er niets aan de hand is. Het loopt niet goed af, dat is duidelijk. Maar het is wel prachtig opgeschreven. Heel knap weet Piperno de totale ineenstorting van zijn personage neer te zetten. En dat allemaal op die paar vierkante meter van het souterrain.

Het deed me denken aan Kalme Chaos van Sandro Veronesi, waarin Pietro Paladini ook zijn schaapjes op het droge heeft, maar dan door toedoen van het noodlot, alles vanuit zijn auto voor de school van zijn dochter als een kaartenhuis in elkaar ziet vallen.

Trage start

Vervolging is een boek dat zeker niet iedereen zal weten te bekoren. De eerste 100 bladzijden zijn wat traag om door te komen, omdat je nog zo weinig weet van wat er gebeurd is. Daarnaast ontbreken hoofdstukken.

Het verhaal is in plaats daarvan opgebouwd uit 4 delen, die ieder meer dan 100 pagina’s beslaan. Je legt het dus niet zomaar even weg na een hoofdstuk gelezen te hebben. ‘Wordt vervolgd’, richt de af en toe zeer nadrukkelijk aanwezige verteller zich aan het eind van het boek tot ons.

Hij licht een tipje van de sluier op: ook Leo’s vrouw en zijn zoons zullen zich over het gebeurde moeten verantwoorden in het vervolg van dit gruwelijke relaas.

Fans van Italiaanse literatuur raad ik zeker aan het op te pakken.

Vervolging (Persecuzione)
door: Alessandro Piperno
464 blz.
€ 24,95
Uitgeverij Contact, 2011