De populaire schrijfster Silvia Avallone woont in Bologna, de stad waar veel van haar verhalen zich afspelen. Ik las Da dove la vita è perfetta (vertaald als Levenslicht) en L’amicizia (vertaald als De vriendschap). Onlangs kreeg ik de mogelijkheid om haar een paar vragen te stellen over het thema ‘vriendschap tussen vrouwen’.
Uw boeken besteden veel aandacht aan de vriendschap tussen vrouwen en de complexe kanten daarvan, zoals jaloezie. Waarom keert u steeds terug naar dit onderwerp?
Ik heb veel te danken aan de vriendschappen uit mijn jeugd. Sommige zijn in mijn vroege volwassenheid verloren gegaan, en dat deed pijn. Maar met andere vriendinnen heb ik ieder belangrijk moment in mijn leven gedeeld: eindexamens, eerste verliezen, huwelijk, carrière-uitdagingen en moederschap. Deze vrouwen zijn nog steeds mijn steun.
Ik geloof niet dat je gelukkig kunt opgroeien, dat je je dromen kunt najagen en jezelf kunt worden, zonder de steun van goede vrienden. Vriendschap is een gelijkwaardige band, gebaseerd op vrijheid.
We helpen en begeleiden elkaar, veranderen samen, vertrouwen elkaar, accepteren elkaar zoals we zijn en moedigen elkaars diepste verlangens aan. Maar het is geen gemakkelijke relatie. We moeten er voor elkaar zijn, ook als de ander in een andere fase van het leven zit.
Als de een voorspoed kent en de ander grote problemen heeft, wordt het ingewikkeld. Toch moeten we afstand en stiltes respecteren en op elkaar wachten. Vriendschap vraagt, net als liefde, om aandacht en onderhoud.
Er is geen groter geschenk dan een vriendin die getuige is van je leven en je innerlijke wereld bewaart. En omgekeerd mag jij dat voor een ander betekenen.
Hoe kunnen we jaloezie en negativiteit in vrouwelijke vriendschappen vermijden?
Ik ben ervan overtuigd dat het idee “vrouwen zijn elkaars grootste vijanden” voortkomt uit een patriarchale samenleving. Het patriarchaat heeft er belang bij vrouwen uit elkaar te houden, zodat ze zwakker zijn. Maar juist onze vriendschap, solidariteit en zusterschap zijn krachtig en kunnen verandering teweegbrengen.
Jaloezie en negativiteit zijn menselijke zwakheden. Ze ontstaan vaak uit onze eigen onzekerheden, onopgeloste problemen en angsten. Ik geloof dat we onze kwetsbaarheid kunnen omzetten in creativiteit, in plaats van ons te laten leiden door kleinzieligheid.
U heeft twee dochters. Wat wilt u hen meegeven over vriendschap tussen vrouwen?
Het is prachtig om te zien hoe de band tussen mijn dochters zich ontwikkelt. Ze verschillen bijna 8 jaar in leeftijd, waardoor er weinig rivaliteit is. De jongste kijkt op naar de oudste en leert van haar, terwijl de oudste graag met de jongste speelt.
Ik probeer hen respect voor anderen bij te brengen. Ik wil dat ze leren zorgzaam te zijn, te luisteren en empathie te tonen. Ik hoop dat ze nooit arrogant of onverschillig worden.
In uw boeken lopen complementaire vriendschappen vaak slecht af. Waarom is dat?
Als de grens tussen twee mensen vervaagt en er naar fusie wordt gestreefd, ontstaat er gevaar. Het idee dat een vriendin “van jou is” – zoals soms ook in liefde gebeurt – is verkeerd.
Vriendschap bestaat uit twee verschillende mensen die elkaar begeleiden en ondersteunen. Als een vriendin probeert de ander te bezitten, ontstaat er een onevenwichtige en destructieve relatie.
Vriendschap draait om vrijheid, voor jezelf en voor de ander. Het tegenovergestelde van bezit en onderwerping.
Hoe ziet u het einde van een vriendschap?
Het einde van een vriendschap kan net zo pijnlijk zijn als het einde van een liefdesrelatie. Toch wordt er in onze maatschappij weinig aandacht aan besteed.
In het Italiaans zeggen we dat we een vriend ‘verliezen’, niet dat we ‘uit elkaar gaan’. Dat verlies laat een leegte achter, want een vriendin heeft een belangrijke rol gespeeld in je leven en identiteit. Wanneer een vriendschap eindigt, verlies je een deel van jezelf.
Vaak eindigen vriendschappen zonder uitleg of afsluiting. Dat maakt het verdriet des te ingewikkelder en zorgt ervoor dat het je lang kan bezighouden.
Hoe kunnen we jonge vrouwen, die opgroeien in tijden van corona en smartphonetechnologie, betrekken bij een netwerk van vriendschappen?
Mijn beste vriendinnen, die ik op de middelbare school ontmoette, maken nog steeds deel uit van mijn leven. Ondanks dat we in verschillende steden wonen, bellen we elkaar elke dag.
Iedere zomer brengen we samen door, met onze families, in onze geboortestreek in de bergen van Biella. We steunen elkaar, delen twijfels en vragen, en vinden altijd een moment om elkaar te horen, zelfs via WhatsApp.
Maar het is net zo belangrijk om elkaar ook echt te zien, om onze band te blijven versterken en voor elkaar te blijven zorgen.
Heeft u een boek over vrouwelijke vriendschap dat u zou aanbevelen, naast L’amica geniale?
Een Italiaanse roman over vriendschap die ik zou aanraden, is eigenlijk over mannelijke vriendschap: Le otto montagne van Paolo Cognetti. Het is een prachtig verhaal waarin ik mezelf ook herkende.
Het nieuwste boek van Silvia Avallone is Donker hart, nu verkrijgbaar bij de boekhandel en op bol.com.
Comments