Lotje Lomme
Afgelopen zomer won Sandro Veronesi de Europese Literatuurprijs voor zijn boek Zeldzame aarden. Het vervolg op de succesroman Kalme chaos. Van dat laatste boek is overigens de film met Nanni Moretti bijna net zo bekend als het boek.
Het boek Kalme chaos vertelt het verhaal van Pietro Palladini en zijn zoektocht om het leven weer op te pakken na de dood van zijn vrouw. Dagenlang parkeert hij zijn auto bij de school van zijn dochter en doet hij niks. Hij voelt geen verdriet en wacht het af. ‘Een plek geven aan dingen’. Het is een gemeenplaats, maar dat is waar dit boek over ging. En dat deed het boek goed.
Zeldzame aarden borduurt verder
Deel twee, Zeldzame aarden, borduurt hier op verder. Hoewel het verhaal ogenschijnlijk begint met een hele serie verwarrende gebeurtenissen die Pietro lijken te overkomen. Zijn leven lijkt een toneelstuk te zijn, waarin hij een rol speelt. Dit gedeelte van het boek heeft niet echt vaart. Verklaringen blijven lang uit terwijl de vragen niet echt duidelijk zijn.
Opnieuw chaos
Opnieuw dus chaos, maar geen kalme dit keer. Zijn handelscompagnon heeft Pietro opgelicht en de weduwnaar komt in allerlei vreemde situaties terecht. Pietro is na de dood van zijn vrouw verhuisd van Milaan naar Rome, waar hij een nieuw bestaan heeft opgebouwd dat erg verschilt van dat van zijn vorige leven. Zijn dochter, in het eerste boek een klein kind, is nu een adolescent. Zijn elegante en waardige vrouw uit zijn eerdere leven heeft plaats gemaakt voor een Romeins volks type met tatoeages. Zijn drukke en goedbetaalde baan als zakenman heeft plaatsgemaakt voor de verkoop van leaseauto’s.
Innerlijke monoloog
Wat blijft is de interessante innerlijke monoloog, waardoor we de psychologie van Pietro leren kennen. Leuk vind ik dat elk hoofdstuk begint met een motto, een citaat. Hierdoor ga je toch de gebeurtenissen van het hoofdstuk in het licht van dat motto plaatsen. Waardoor er een kader ontstaat om de gebeurtenissen in te plaatsen. Het is een mogelijkheid tot begrip. Begrip voor de lastige situaties waarin hij zich bevindt en van de dingen die hij daarbij denkt en voelt. Maar de motto’s blijven raadselachtig. Want eenduidige antwoorden geven ze ook niet. Pietro Palladini is een wat koel, berekenend type dat niet het echte leven leeft.
De jury motiveert haar besluit als volgt:
De jury prijst de ongelooflijk geestige manier waarop Veronesi, vaak in een monologue intérieur, het verhaal vertelt van hoofdpersoon Pietro Palladino, bij wie de grond onder de voeten wegvalt wanneer in een tijdsspanne van 24 uur blijkt dat niets in zijn leven is wat het leek te zijn. Kronkelende lange zinnen, de afspiegeling van Palladini’s innerlijke paniek en zijn abrupte dilemma’s, wisselt Veronesi – en niet te vergeten zijn vertaler Rob Gerritsen – af met puntige dialogen en passages waarin het verhaal vaart krijgt.
De laatste 100 pagina’s
Ik had zelf moeite met de eerste 250 bladzijden. Het is allemaal interessant genoeg om door te lezen, maar het verhaal krijgt niet echt vaart en de gebeurtenissen blijven nogal onbewogen, ondanks het voortdurende reizen in de auto van hot naar her en de uiterst merkwaardige personages die ten tonele verschijnen. In de laatste 100 pagina’s komt het boek echter volledig tot zijn recht en wordt het verhaal verbonden met zijn voorganger. Dingen krijgen weer zin. De relatie met zijn dochter, het leven van Pietro Palladini, de dood van zijn vrouw. En dan begrijp je dat je daar ook die 250 bladzijden voor nodig hebt.
Zeldzame aarden
Door: Sandro Veronesi (vertaald door Rob Gerritsen)
400 blz.
prijs: € 19,95 (ook als e-book beschikbaar)
Prometheus, maart 2015
ISBN: 9789044628388
Comments